Kaygı, durumsal gerginliğin yarattığı insan yaşamını zorlayan, bireyde hem bedensel hem psikolojik hastalıkların oluşmasına neden olan bir faktördür. Psikolojide var olan savunma mekanizmalarımız az da olsa bu kaygıyı dengelemeye yardımcı olur. Günlük hayatta karşılaştığımız engellemeler ve çoğu çatışmalar savunma mekanizmalarımızı etkinleştirir. Çünkü engellemeler sonucunda zihin doyurucu ve çözüme ulaştırıcı bir yol bulma ihtiyacı hisseder. Sınava geç kalan bir öğrencinin otobüsü kaçırması ile zihninin ”sınavın daha geç saatte olması durumunda bu stresi yaşamayacak olması” düşüncesini oluşturması gibi… Savunma mekanizmalarımız acil durumlarda vaziyeti idare etse de günlük hayatımızda tam olarak hayat kurtarıcı değildir. Vücudumuz savunma mekanizlarımızla idare edemediği durum karşısında gevşeme tepkisini aktifleştirmek isteyen sinyaller verir. Peki gevşeme tepkisi isteği aktif olduğunda neler olur?
Kalp atışlarımız ve kan basıncımız artar.
Nefes alış-verişimiz hızlanır.
Terleme, titreme, ateş basması ile tepki veren vücut sık idrara çıkma gibi gibi ihtiyaçlarını arttırır.
Gerginlik, endişe, korku ve karamsarlık duygusu artar.
Böyle durumlardan stres ile etkin bir şekilde mücadele etmek için, vücudumuzun doğal gevşeme yanıtını bilmemiz ve onu etkinleştirmemiz gerekir. Farklı rahatlama teknikleri ile gevşeme yanıtı üreterek bize en iyi geleni bulmamız gerekir. Birçok stres uzmanı yoğun stres altında çalışan kişilere bu gevşeme egzersizlerini hayatımızın bir parçası haline getirmesini önerir. Peki bizim için en iyi gevşeme tekniği nedir? Birey özel ihtiyaçları, yaşam tarzı ve strese yanıt verme şekline uygun bir rahatlama tekniği seçerse kendi gevşeme yöntemini bulur. Genel olarak nefes egzersizinden önce meditasyon desteği psikolojik gevşeme açısından ilk adım olabilir. Öncelikle hissettiklerinizin bilincine varın. Daha sonra bulunduğunuz yerde veya sandalyede otururken oturuşunuzu dik konuma getirerek içinizden sessizce ”Kendimi seviyorum” ”Bunu başarabilirim” gibi cümleler kurun ve herhangi bir diğer olumsuz düşünceye geçiçi bir duvar örün. Sadece 5 dakikanızı ayırarak tamamlayacağınız anksiyeteyi azaltma yollarının en etkili adımı olan nefes egzersizleri ise özellikle kalp atışlarının azalmasına ve kan basıncının düşmesine yardımcı olur. Bunu başarmak için oturur vaziyetteyken ayaklarınızı zemine düz yerleştirip kollarınızı sandalyenin kollarına eşit açılarda yerleştirin. Ağız yoluyla kendinizi zorlamadan 5 defa derin derin nefes alıp verin. Bunu 3 ile 5 dakika arasında devam ettirin. Çoğu insanın bilinçli veya bilinçsizce başvurduğu görselleştirme yöntemi de stresinizi azaltmaya yardımcı olur. Bulunduğunuz konumdan daha rahat bir konuma geçip gözlerinizi kapatın ve size en iyi gelecek anı, manzara veya durumu hayal ederek gevşeyin. Kendinizi daha rahat hissettiğinizde gözlerinizi açın ve mevcut ana dönün. Son olarak; kıyafetlerimizin de kaygımıza etkisi muhakkak. Günlük hayatta dar olmayan, boynunuzu sıkmayan, daha rahat giysiler giymeyi tercih edebilirsiniz böylelikle kan dolaşımınızı hızlandırıp kaygı düzeyinizi azaltabilirsiniz.