Günümüzde hayatımızı kolaylaştıran birçok teknolojik gelişme olurken aynı zamanda bu gelişmenin getirdiği bazı problemler de olmaktadır. Bilgisayar ve internetin hayatın her alanına girmesi, birbirimizin kişiselliğine verilen önemin azalması, karmaşıklaşan hayat, işsizlik gibi birçok durum insanların daha fazla baskı ve strese maruz kalmalarına sebep olmaktadır.
Ülkemizde ve dünyada ruh sağlığı bozukluklarının başında depresyon ve kaygı bozuklukları gelmektedir. Artık neredeyse etrafımızda anti-depresan kullanmayan yok denecek kadar azdır. Daha da önemlisi Dünya Sağlık Örgütü’nün yaptığı açıklamaya göre 2020 yılında depresyonun, yeti yitimine ve ölüme neden olma açısından 2.sıraya yükseleceği tahmin edilmektedir.
Son yıllarda özellikle depresyon ve kaygı bozuklukları konusunda psikoterapi ve ilaç tedavisinin yanında düzenli egzersiz yapma artmaktadır. Bu yönelim bilimsel araştırmalarla da desteklenmiş ve egzersizin depresyon ve kaygı bozukluklarının azaltılmasında etkili olduğu görülmüştür.
Bunlardan hareketle egzersizin psikolojik faydalarını şu 4 maddeyle açıklayabiliriz:
- Depresyon ve kaygının azaltılması
- Duygu durumun dengelenmesi
- Benlik kavramındaki olumlu iyileşme
- Yaşam kalitesinin yükselmesi
Benlik kavramındaki ve yaşam kalitesindeki iyileşmeleri ise daha detaylı olarak şöyle açıklayabiliriz:
- Bireyin kendini kabul etmesi,
- İnsanlarla olumlu ilişkiler geliştirme,
- Özerklik ve kendi hayatında sorumluluk geliştirme,
- Kişisel gelişimine özen gösterme,
- Amaçları doğrultusunda harekete geçme,
Bunların yanında egzersizin aşağıda belirtilen şekillerde sonuçları görülmektedir:
| EGZERSİZ ARTTIKÇA | EGZERSİZ AZALDIKÇA |
| Çalışma hayatında etkililik | İşe devamsızlık |
| İyi hissetme | Madde kullanımı |
| Cinsel doyum | Öfke |
| Hafıza | Kaygı |
| Öz kontrol | Dikkat dağınıklığı |
| Duygusal denge | Fobi |
| Kendine güven | Depresyon |
| Girişkenlik | Psikotik davranışlar |
| Akademik başarı | Başarısızlık |
Sonuç olarak egzersiz yapmak hem depresyon, kaygı gibi bazı psikolojik problemlerin azaltılmasında hem de yaşamdan alınan doyumun artmasına katkı sağlamaktadır. Elbette tek başına tüm psikolojik problemleri çözmek gibi mucizevi bir özelliği yoktur fakat ciddi oranda faydası bulunmaktadır.
Kendisine iyi geldiği için egzersiz yapan birçok kişi vardır fakat özellikle psikolojik tedavi gören kişilerin fazla egzersiz yapmadıkları bilinmektedir. Hele ki depresyon gibi bireylerin tüm enerjisini tüketen durumlarda egzersiz çok büyük farklar yaratmaktadır. Özellikle egzersizle birlikte psikoterapiye devam etmek psikolojik yardımın etkisini çok daha arttıracaktır.
Unutulmamalıdır ki aktif ve sağlıklı yaşayan bireyler yaşadıkları sorunlara çözüm bulma konusunda da daha kararlı ve aktif olacaklardır.
Yararlanılan Kaynaklar
Weinberg R.S. & Gould, D. (2007). Foundations of sport and exercise psychology. Champaign, IL: Human Kinetics.
Eklund,R.C. ve Tenenbaum, G. (2014). Encyclopedia of Sport and Exercise Psychology. SAGE Publications, Inc.