Gebelikte Rahimde Ortaya Çıkan Değişiklikler

Gebelikte Rahimde Ortaya Çıkan Değişiklikler

Rahimde gebeliğin oluşması ve ilerlemesiyle hacim, kıvam, biçim, duruş ve kasılma yeteneği bakımından değişmeler meydana gelir.

Rahim, gebeliğin oluşması ile hacim olarak büyümeye başlar. Gebelik boyunca rahminiz kasların, damarların ve salgının artması ile birlikte büyür. Normalde 60-70 g olan rahim gebeliğin sonunda 1000 g ağırlığına ulaşır. Boyu da 7-7.5 cm. iken 30 cm. olur. Rahim boşluğunun hacmi, normalde 6-8 cm3 iken derece derece artarak gebeliğin sonunda 4.000 cm3‘e erişir.

Rahim ağırlığının artmasının nedeni, gebelikte hormonal etki ile organ kaslarının gerek miktar gerekse hacim olarak artmış olmasıdır. Ayrıca bağ dokusunda da artış olur. Rahim kaslarında meydana gelen bu doku artımını besleyebilmek için organda kan damarları çoğalmış, damar dalları arasında bağlantılar da artmıştır. Damarlar çap, uzunluk ve kıvrım sayısı bakımından artar. Bütün bu değişiklikler gebeliğin ilk 3 ayı içinde organ duvarının 1 cm. kadar kalınlaşmasına sebep olurlar.

Bu ağırlık artışı yanında rahmin gebelik ilerledikçe bütünüyle büyüdüğü görülür. Bu büyüme, hormonal etki yanında, gelişmekte olan bebeğin baskısına da bağlıdır. Her iki faktörün etkisi ile 3. gebelik ayı sonunda rahim çatı kemiklerinden yukarıda doğru yükselmeye başlar. Rahmin üst sınırı 6. gebelik ayında göbek seviyesine erişir. Bu şekilde gittikçe büyüyen rahim, doğuma yaklaştığı zaman barsakları arkaya ve yanlara iterek karaciğerle temas edecek kadar yükselir. Rahim büyüdükçe, özellikle 3. aydan sonra artık, duvarlarının inceldiği görülür. Doğuma yakın, rahim duvarı kalınlığı takriben 0.5 cm’dir.

3. gebelik ayına kadar tabanı yukarıda bir üçgen şeklinde büyüyen rahim, bu tarihten itibaren küre şekline dönüşerek 6. aya kadar bu biçimini korur. Bilahare 6-8. aylar esnasında—bebeğin uzunlamasına büyümesine paralel olarak— oval şekle döner. Miada yaklaşırken gebe rahmin tekrar yuvarlak şekil aldığı görülür.

uterus

Gebeliğin oluşması ile rahimde görülen kıvam değişikliği, yumuşama ile belirgindir. Bu bulgu aynı zamanda erken gebeliğin bir belirtisi olarak da yorumlanır. Yumuşama, genellikle rahmin gövde ve boyun kısımlarının birleştiği bölgededir ve doktor muayenesi ile kolayca hissedilir. Bazı gebelerde yine doktor muayenesi ile döllenmiş yumurtanın rahim duvarına tutunduğu bölgede de bir yumuşama dikkati çeker. Erken gebelik esnasında rahimde görülen bu yumuşamanın sebebi, damarlardaki artıştır. Progesteron hormonu etkisi ile meydana gelen gevşeme de organın bütün halinde yumuşamasından büyük ölçüde sorumludur.

Gebelik esnasında rahmin duruş şeklinde de değişiklik göze çarpar. Kadınların büyük kısmında öne dönük duruş gösteren rahmin, gebeliğin oluşması ile bu eğilimini biraz daha artırdığı görülür, keza organın uzun eksenin de orta hatta bulunmaktan çok sağa veya sola yaslanır.

Rahminiz büyürken hafif kasılma ve gevşemeler ortaya çıkar. Rahmin kasılma yeteneği gebeliğin oluşması ile artar. Bu artış, kendisini ağrısız kasılmalarla belli eder. 2. aydan itibaren başlayan, bütün gebelik boyunca devam eden ve son 3 ayda şiddetlenen bu ağrısız kasılmalar sonucu rahim zaman zaman toplanır ve gevşer. Bu kasılmaları, doğum ağrılarına eşlik eden kasılmalarla karıştırmamak gerekir. Rahmin büyümesi sonucunda oluşur. Sadece karın bölgesinde hissedilir. Eğer belden kasıklara doğru yayılıyorsa ve düzenli ise doğum ağrısı olabilir. Kasılmalar olduğunda dinlenin. Düzenli olup olmadığını kontrol edin. Dinlenmek ile geçmiyor ve düzenli ise doğum belirtisi olabilir.

Gebelik esnasında rahim ağzında da bazı değişmeler dikkati çeker. Damar artımı sebebiyle rahim ağzı da yumuşar ve morumtrak bir renk alır. Ortasından geçen kanal duvarlarında bezler sayıca artmış, salgıları çoğalmıştır. Bu salgı gebeliğin ilerlemesiyle koyu bir kıvam kazanarak kanalı tıkaç şeklinde kapatır. Buna nişan denir.  Böylece rahim boşluğu dış etkilere karşı korunmuş olur. Doğum zamanına kadar burada saklanan nişan doğum zamanında kanlı bir akıntı olarak dışarı boşalır.

           Op.Dr. Hakan KILAVUZ

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı


Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.