Bademcikler ve geniz eti, vücutta lenfoid dokunun parçasıdırlar ve vücudun bağışıklık sistemine yardımcı olurlar. Geniz eti; burnun gerisindeki nasofarenkste (geniz) yerleşen lenfoid dokudur. Bademcikler ise boğazın her iki yanında yerleşen iki adet lenfoid dokudur. Ancak bademcik ve geniz etinin bağışıklık sistemindeki rolleri çok fazla önemli oranda değildir. Bademcik ve geniz eti alınan kişilerde bağışıklıkla ilgili hiç bir olumsuz durumun olmaması da bunu göstermektedir.
–Bademcik ve geniz eti ne gibi sorunlara yol açar?
Bademcik ve geniz eti hem infeksiyonlara hem de büyüklüklerine bağlı olarak bazı sorunlara yol açabilirler. Sık geçirilen infeksiyonlar, kişinin günlük yaşamını etkilemekle birlikte sık sık ilaç kullanımına da neden olmaktadır. Geçirilen infeksiyonlarda en önemli problem ise kalp kapakçıkları, eklem ve böbreklerin risk altında olmasıdır.
Enfeksiyonları dışında bademcik ve geniz etinin büyüklükleri de önemli sonuçlara yol açar. Bademciklerin aşırı büyük oduğu durumlarda; yutma, beslenme ve konuşma sorunları ortaya çıkar. Geniz etinin fazla büyük olduğu durumlarda ise en önemli sorun burun tıkanıklığıdır ve bu kişilerde ağzı açık uyuma ve horlama ortaya çıkar. Özellikle geniz eti ve bademcikleri büyük olan çocuklarda görülen uyku problemleri nedeniyle çocukların büyüme ve gelişmesi durur. Burun, solunan havanın ısısını ve nemini ayarlar ve bazı zararlı partikülleri tutar. Bu nedenle ağız solunumu yapan kişilerde bazı solunum yolu problemlerine yol açar.
Geniz etinin büyüdüğü durumlarda ayrıca orta kulakta havalanma bozukluğu ve buna bağlı kulak zarında çökme, işitme kaybı ve iletişim bozukluğu, çene ve yüz kemiklerinde gelişim bozukluğu, geniz akıntısı nedeniyle boğaz iltihabı (farenjit), öksürük ve alt solunum yolu problemleri, baş ağrısı, sinüzit problemleri de ortaya çıkabilmektedir.
–Hangi Durumlarda ameliyat gerekir:
Bademcik ve geniz etinin ameliyatla alınmasını gerektiren durumlar şunlardır;
-Sık sık infeksiyon geçirilmesi: birbirini takip eden yıllarda, senede 3 veya daha fazla infeksiyon geçirilmesidir.
-Bademciklerin enfeksiyon olmasada yutmayı zorlaştıracak kadar büyümesi
-Bademcik dokusunun tek taraflı büyümesi (lenfoma veya başka kötü hastalıkların belirtisi olabileceğinden)
-Bademcikler üzerinde ağız kokusuna neden olabilecek şekilde sık sık birikim olması
-Geniz eti dokusunun nefes almayı bozacak kadar büyümesi
-Orta kulak iltihabı ve işitme kaybına neden olması
-Sık sık sinüzit ve alt solunum yolu problemlerine neden olması
–Ameliyat Hangi Yaşta Yapılmalıdır:
Ameliyat için kesin bir yaş yoktur. Hastaya verdiği zarara göre karar verilir. Birçok kez çocuk büyüsün diye beklemek hastaya zararlı olabilmekte ve tedavi başarısını düşürmektedir.
–Bademcik ve Geniz Eti Ameliyatı Nasıl Yapılır:
Bademcik ve geniz eti ameliyatları, genel anestezi ile, ağız içinden, dışarıdan bir kesi olmadan yapılmaktadır. Geniz eti dokusu burnun arka kısmından kazınarak (küretaj) alınır. Bademcikler ise, günümüz teknolojsi sayesinde bıçak kullanılmadan, kanama kontrollü metodlar kullanılarak yapılır. Ameliyat süresi yaklaşık 30 dakikadır ve genellikle aynı gün taburculuk yapılmaktadır.
–Ameliyatın Riski ve Komplikasyonları Nelerdir:
Her ameliyat gibi bademcik ve geniz eti ameliyatlarının da risk ve komplikasyonları olabilmektedir. Ameliyat genel anestezi ile yapılmaktadır, ancak anestezi teknik ve ilaçlarındaki gelişmeler her geçen gün bu riski azaltmaktadır. Bunun dışında en sık görülen komplikasyon kanamadır. Bazen ciddi boyutlara ulaşabilmesine rağmen, dikkatli ve titiz bir çalışma ve hastanın uygun takibi ile bu problem nadir görülmektedir. Ameliyat sonrası farenjit oluştuğuna dair yanlış bir inanış vardır. Mevcut farenjitin bademciklerin alınmasıyla bir ilgisi yoktur.
–Ameliyattan Sonra Nelere Dikkat Edilmelidir:
En çok uyulması gereken kurallar beslenme ile ilgilidir. Özellikle ilk 3 günde kanama olasılığı daha çok olduğu için soğuk ve sıvı gıdalar seçilmelidir. Bu nedenle soğuk süt, çorba, meyve suyu, muhallebi, dondurma gibi besinler idealdir. Ameliyatın ilk gününde koyu renkli kan kusulması normaldir ve yutulan ameliyat sırasında yutulan kanla ilgilidir. Ancak sürekli kırmızı renkli yeni kan gelmesi hemen doktorunuza başvurmayı gerektirir. 4.günden itibaren yavaş yavaş normal gıdaya geçilir. Hastanın ağrı nedeniyle birşey yemek istememesi ağrının devamına neden olur. Mutlaka bol miktarda sıvı alınmalıdır. Ameliyattan sonra hafif ateş olması beklenen bir durumdur. Yeterli sıvı alınması ve ateş düşürücü ilaçlarla genellikle normale döner. Bazen hastalar ameliyattan birkaç gün sonra doktora başvurarak bademcik bölgesinde iltihap geliştiğinden yakınırlar. Bu genellikle bademcikler alındıktan sonra o bölgede beyaz bir örtü oluşturan iyileşme dokusunun hastayı yanıltmasıdır.